อุทยานแห่งชาติเขาสก จังหวัดสุราษฎร์ธานี ขุนเขาแห่งป่าฝน พันธุ์ไม้และสัตว์ป่าหายากรวมกันอยู่ที่นี่

อุทยานแห่งชาติเขาสก ขุนเขาแห่งป่าฝน ผืนป่าดิบชื้นผืนใหญ่ที่สุดของภาคใต้

พื้นที่อันกว้างใหญ่ไพศาลของภาคใต้ซึ่งเป็นป่าดิบชื้น ครอบคลุมพื้นที่กว่า 2.2 ล้านไร่ ในเขตรอยต่อจังหวัดสุราษฎร์ธานี ระนองและพังงา เป็นผืนป่าดิบชื้นผืนใหญ่ที่สุดและความสำคัญของภาคใต้ พื้นที่นี้ประกอบไปด้วยอุทยานแห่งชาติเขาสก อุทยานแห่งชาติคลองพนม เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าคลองแสง เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าคลองยัน เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าคลองนาคา อุทยานแห่งชาติศรีพังงา และอุทยานแห่งชาติแก่งกรุง ที่นี่มีสภาพป่าเป็นป่าดงดิบที่สมบูรณ์มากและเป็นป่าต้นน้ำของแม่น้ำหลายสาย มีความหลากหลายทางชีวภาพสูงมาก อุดมไปด้วยแมกไม้พืชพรรณหลากหลายชนิด ทั้งพืชหายากและเป็นพืชเฉพาะถิ่น เช่น บัวผุด ปาล์มเจ้าเมืองถลาง (หรือปาล์มหลังขาว) และปาล์มพระราหู นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่าหายากอีกมากมาย โดยเฉพาะ เก้งหม้อ เลียงผา สมเสร็จ และแมวลายหินอ่อน ซึ่งเป็นสัตว์ป่าสงวนที่กำลังจะใกล้สูญพันธุ์

อุทยานแห่งชาติเขาสก เป็น “ขุนเขาแห่งป่าฝน” มีพื้นที่กว้างใหญ่กว่า 4.6 แสนไร่  หรือประมาณ 740 ตร.กม. ครอบคลุมพื้นที่อำเภอพนมและอำเภอบ้านตาขุน จังหวัดสุราษฎร์ธานี พื้นที่เกือบทั้งหมดเป็นป่าดิบชื้น ประกอบไปด้วยภูเขาสูงต่ำสลับซับซ้อนมากมาย ส่วนพื้นที่ราบนั้นมีน้อยมาก พื้นที่ส่วนหนึ่งของอุทยานฯ ด้านทิศเหนือบริเวณคลองพะแสงเป็นอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่ ซึ่งเกิดขึ้นเนื่องจากการก่อสร้างเขื่อนรัชชประภา (หรือเขื่อนเชี่ยวหลาน) เมื่อปี 2530 มีสภาพพื้นที่และทิวทัศน์ที่สวยงาม ทั้งหน้าผา ถ้ำ น้ำตกและเทือกเขาหินปูนที่ตั้งตระหง่านเหนือผืนน้ำของอ่างเก็บน้ำเขื่อนรัชชประภา จนได้รับฉายาว่า “กุ้ยหลินเมืองไทย”

พื้นที่อุทยานแห่งชาติเขาสก รวมทั้งอุทยานฯ และเขตรักษาพันธ์สัตว์ป่าในบริเวณใกล้เคียง ได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมทั้งสองฝั่ง คือทั้งด้านมหาสมุทรอินเดียและมหาสมุทรแปซิฟิค ทำให้มีฝนตกตั้งแต่เดือนเมษายน จนถึงเดือนธันวาคมของทุกปี และฝนจะตกชุกมากในช่วงเดือนพฤษภาคม – พฤศจิกายน ช่วงเวลาที่เหมาะในการเข้าไปชมอุทยานแห่งชาติเขาสกจะอยู่ในระหว่างเดือนธันวาคม – เมษายน ของทุกปี

พืชพันธุ์และสัตว์ป่า

ภายในอุทยานแห่งชาติเขาสก มีสัตว์ป่ามากมายหลายชนิด เช่น ลิง ชะนี เลียงผา ช้าง กวาง เสือ หมี สมเสร็จ นกชนิดต่างๆ เป็นต้น มีสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำขนาดใหญ่คือกบทูด และพันธุ์ปลาที่หายากประจำถิ่นคือ ปลามังกร และในอดีตเคยมีบันทึกว่าเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของกระซู่ด้วย

ป่าดิบชื้นของอุทยานแห่งชาติเขาสกมีพันธุ์ไม้มีค่ามากมาย เช่น โดแหลม ตะเคียน ยาง ตาเสือ หงอนไก่ กระบาก ยมหอม อินทนิน ฯลฯ และยังประกอบด้วยพันธุ์ไม้พื้นล่างมากมายที่น่าสนใจและมีชื่อเสียงมากๆ คือ “บัวผุด” หรือกระโถนฤๅษี ดอกไม้ขนาดใหญ่ที่มีเส้นผ่าศูนย์กลางของตัวดอกประมาณ 10-25 นิ้ว โดยบัวผุดนั้นมักขึ้นอยู่ตามพื้นดิน ดอกจะบานในช่วงเดือนพฤศจิกายน – มกราคม

แหล่งท่องเที่ยวภายในอุทยานแห่งชาติเขาสก

• วังยาว

  วังยาว เป็นวังหรือแอ่งน้ำที่ไหลมาจากน้ำตกด้านบน มีขนาดกว้างและยาว โดยสามารถเล่นน้ำพร้อมกันได้นับร้อยๆ คน วังยาวอยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ 3 กิโลเมตร และอยู่เหนือน้ำตกวิ่งหิน 40 เมตร

• น้ำตกบางหัวแรดและน้ำตกวิ่งหิน

  น้ำตกบางหัวแรดและน้ำตกวิ่งหิน จัดเป็นน้ำตกขนาดใหญ่ที่มีความสวยงาม โดยมีต้นน้ำมาจากคลองศก มีลักษณะเป็นน้ำตก 2 ชั้น ชั้นแรกไหลจากบางหัวแรดแล้วไหลลงคลองศก ชั้นที่สองอยู่ในคลองศก และห่างไปเพียง 120 เมตรจากน้ำตกบางหัวแรด จะพบกับน้ำตกวิ่งหินซึ่งเป็นน้ำตกขนาดเล็ก

• ตั้งน้ำ

  ตั้งน้ำ คือพื้นที่อันเกิดจากการที่น้ำกัดเซาะภูเขาจนขาดออกจากกัน กลายเป็นหน้าผาหันหน้าเข้าหากัน โดยมีลำคลองศกไหลลอดผ่านเบื้องล่าง ที่นี่อยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ 6 กิโลเมตร และห่างจากน้ำตกวิ่งหินประมาณ 3 กิโลเมตรกว่าๆ การเดินทางเข้าไปที่นี่ต้องเดินเท้าเข้าไป

• น้ำตกโตนกลอย

  น้ำตกโตนกลอย เกิดจากลำคลองศก เป็นน้ำตกชั้นเดียว มีลานหินสำหรับพักผ่อนบนชั้นน้ำตก อยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ 9 กิโลเมตร

• น้ำตกโตนไทร

  น้ำตกโตนไทร เป็นน้ำตกที่สวยงามในลำคลองศก ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ 11 กิโลเมตร ห่างจากน้ำตกโตนกลอย ประมาณ 2 กิโลเมตร

• น้ำตกธารสวรรค์

  น้ำตกธารสวรรค์ โดดเด่นด้วยสายน้ำที่ไหลลงมาจากหน้าผาชัน แล้วพุ่งโค้งแบบรุ้งกินน้ำ ก่อนที่จะไหลลงสู่คลองศก อยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ 9 กิโลเมตร และห่างจากตั้งน้ำประมาณ 3 กิโลเมตร

• น้ำตกสิบเอ็ดชั้น

  น้ำตกสิบเอ็ดชั้น อยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ 4 กิโลเมตร มีลักษณะเป็นน้ำตกที่ไหลลงมาเป็นชั้นๆ ลดหลั่นกันไปตามร่องหน้าผา เป็นรูปขั้นบันได 11 ขั้น ชั้นล่างสุดมีแอ่งน้ำสำหรับเล่นน้ำได้  การเดินทางต้องใช้การเดินเท้าเข้าไป

• น้ำตกแม่ยาย

  น้ำตกแม่ยาย อยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ 4.5 กิโลเมตร เป็นน้ำตกชั้นเดียว มีความสูงประมาณ 30 เมตร รถยนต์สามารถเดินทางเข้าไปถึงได้ โดยที่นี่ตั้งอยู่ริมถนนหลวงหมายเลข 401 สายสุราษฎร์ธานี – ตะกั่วป่า บริเวณหลักกิโลเมตรที่  113

เส้นทางศึกษาธรรมชาติ

1. เส้นทางที่ 1 น้ำตกบางหัวแรด – น้ำตกโตนกลอย  เริ่มเดินจากที่ทำการอุทยานฯ ข้ามคลองบางเลนไปน้ำตกบางหัวแรด ซึ่งอยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ 3 กิโลเมตร เป็นเส้นทางที่จะพบน้ำตกหลายสาย เช่นน้ำตกวิ่งหิน วังยาว น้ำตกธารสวรรค์ ตั้งน้ำ และน้ำตกโตนกลอย ตลอดเส้นทางมีความยาว 9 กิโลเมตร นักท่องเที่ยวสามารถไปเองได้เพราะเส้นทางการเดินไม่ลำบากมากนัก ไม่ต้องพึ่งเจ้าหน้าที่อุทยานฯ
2. เส้นทางที่ 2 เป็นเส้นทางน้ำตกสิบเอ็ดชั้น ต้องปีนภูเขาสู่น้ำตกสิบเอ็ดชั้นในระยะทางเดิน 4 กิโลเมตร เส้นทางนี้แม้มีทางเดินที่ค่อนข้างชัน แต่ก็สามารถเดินเองได้โดยไม่ต้องมีเจ้าหน้าที่นำทางเช่นกัน
3. เส้นทางที่ 3 เป็นเส้นทางเดินที่ใช้เส้นทางเดียวกับน้ำตกสิบเอ็ดชั้น แต่เป็นเส้นวงกลม มีทางเดินเป็นขั้นบันได ตามเส้นทางจะมีป้ายสื่อความหมายซึ่งนักท่องเที่ยวสามารถเดินเองได้ในระยะทาง 2 กิโลเมตร

การเดินทางไปอุทยานแห่งชาติเขาสก